انتخاب مناسب‌ترین نوع گونة گیاهی نبکا برای تثبیت ماسه‌های روان با استفاده از مدل AHP (مطالعة موردی: ریگ نجارآباد، شمال‌شرق طرود)

Authors

  • سید‌حجت موسوی دانشجوی دکترای ژئومرفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان
  • عباسعلی ولی استادیار ژئومرفولوژی، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه کاشان.
  • عبداله سیف استادیار ژئومرفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان
  • مسعود معیری دانشیار ژئومرفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان
Abstract:

رخداد مسائل زیست محیطی و اتلاف منابع طبیعی از جمله علل ایجاد راهکارهای مدیریت ریسک و بحران محیط زیست هستند. یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی شمال شرق طرود، هجوم ماسه‌های روان به مراکز سکونتی، راههای ارتباطی و تأسیسات زیربنایی است. سیستم محیطی در مقابل تنش ماسه‌های متحرک، واکنش نشان داده و با ایجاد اکوسیستم نبکا سعی در تعدیل فشار فرسایش بادی می‌کند. بنابراین توسعه چشم‌انداز نبکا می‌تواند به عنوان عاملی به‌منظور حفظ هماهنگی بین نیروهای عمل‌کنندة زیست محیطی و کاهش آثار تخریبی ماسه‌های روان بر سیستم‌های انسانی عمل کند. در این راستا شناسایی سازگارترین گونة گیاهی نبکا از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این پژوهش ارزیابی مقایسه‌ای نبکاهای شمال شرق طرود با استفاده از مدل AHP و معرفی مناسب‌ترین گونة گیاهی نبکا برای تثبیت ماسه‌های روان از طریق تحلیل مؤلفه‌های مورفومتری آن است. به‌ این منظور ابتدا مهمترین مشخصه‌های مورفومتری 67 نبکا، نظیر حجم نبکا، ارتفاع نبکا، قطر تاج پوشش گیاه، ارتفاع گیاه، قطر قاعده نبکا و شیب نبکا، از گونه‌های تاغ، گز، اشنان و خارشتر به روش نمونه‌برداری طولی اندازه‌گیری میدانی شد. سپس با ارزیابی مقایسه‌ای آنها از طریق مدل AHP، مبادرت به اولویت‌بندی نبکاهای مطالعاتی شد. نتایج نشان می‌دهد که نبکای گونة تاغ با وزن 505/0 بیشترین ارجحیت و بهره‌وری را برای تثبیت ماسه‌های روان دارد. نبکای گونه گز نیز با وزن 302/0 نسبت به نبکای گونه تاغ از اهمیت کمتر و نسبت به نبکاهای گونه اشنان و خارشتر از ارجحیت بیشتری برخوردار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

انتخاب مناسب ترین نوع گونة گیاهی نبکا برای تثبیت ماسه های روان با استفاده از مدل ahp (مطالعة موردی: ریگ نجارآباد، شمال شرق طرود)

رخداد مسائل زیست محیطی و اتلاف منابع طبیعی از جمله علل ایجاد راهکارهای مدیریت ریسک و بحران محیط زیست هستند. یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی شمال شرق طرود، هجوم ماسه های روان به مراکز سکونتی، راههای ارتباطی و تأسیسات زیربنایی است. سیستم محیطی در مقابل تنش ماسه های متحرک، واکنش نشان داده و با ایجاد اکوسیستم نبکا سعی در تعدیل فشار فرسایش بادی می کند. بنابراین توسعه چشم انداز نبکا می تواند به عنوا...

full text

انتخاب بهترین گونه پیکان ماسه‌ای برای تثبیت ماسه با استفاده از رویکرد ترکیبی نوین AHP-TOPSIS (مطالعه موردی: ریگ نجارآباد)

فرسایش بادی و به تبع آن تخریب اراضی و هجوم ماسه­های روان به زیرساخت­ها، مناطق مسکونی، راه­های ارتباطی و تأسیسات کشاورزی و صنعتی به عنوان یکی از مهم­ترین مسائل محیطی در بعضی از بخش­های ایران و بخصوص در شمال شرق روستای طرود است، از این رو ارائه راهکارهای مدیریتی برای تثبیت ماسه­های روان ضروری می­باشد. در این پژوهش به ارائه مدل ترکیبی نوین AHP-TOPSIS برای انتخاب بهترین گونه گیاهی پیکان ماسه­ای در ...

full text

ارزیابی کارایی روش‌های AHP و AHPگروهی در انتخاب بهترین گونه پیکان ماسه‌ای جهت تثبیت ماسه‌های روان (مطالعه موردی: ریگ نجارآباد)‏

یکی از مهم­ترین معضلات محیطی منطقه طرود هجوم ماسه­های روان به سازه­های انسانی و مناطق مسکونی می­باشد که نیازمند بررسی دقیق و ارائه راه­حل اصولی و کاربردی می­باشد. بدین منظور در  مقاله حاضر با استفاده از دو روش تصمیم­گیری چند معیاره شامل روش­های AHP و GAHP به انتخاب بهترین گونه گیاهی پیکان ماسه­ای در ریگ نجار آباد واقع در جنوب شرقی شهرستان شاهرود پرداخته شد. بدین منظور، پس از مشخص کردن منطقه مور...

full text

آنالیز مؤلفه‌های مورفومتری نبکاها و معرفی مناسب‌ترین نوع آن برای تثبیت ماسه‌های روان با استفاده از الگوریتم ELECTRE (مطالعۀ موردی: ریگ چاه جام)

یکی از بحران‌های اکولوژیکی جهان، پدیدۀ بیابان‌زایی است. مهار این بحران، به شناخت و درک صحیح از عامل‌ها و فرایندهای آن نیازمند است. بیابان‌زایی، به کاهش استعداد زیست‌محیطی و نابودی منابع طبیعی و زیست‌بوم‌ها (اکوسیستم‌ها) گفته می‌شود که عوارض منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن، بر جنبه‌های زندگی انسان تأثیر می‌گذارد. وضعیت بحرانی بوم‌شناختی در مناطق خشک و نیمه‌خشک بیابانی از یک سو و بهره‌برداری بی‌رویۀ ان...

full text

تحلیل تناسب زمین برای توسعة شهری با استفاده از مدل AHP مطالعة موردی: شهر فیروزآباد

امروزه در برنامه‌ریزی برای شهرها، تحلیل تناسب زمین برای توسعة شهری و شناسایی اراضی مناسب و اولویت‌دار برای توسعة کالبدی آنها حائز اهمیت است. از این رو، هدف از تحقیق حاضر، تعیین اراضی مناسب برای توسعة آتی شهر فیروزآباد و تأکید بر قابلیت‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی در ارائة الگوی بهینة توسعة کالبدی- فیزیکی این شهر بوده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و به منظور شناسایی اراض...

full text

آنالیز عددی روابط مورفومتریک پیکان‌های ماسه‌ای و گونه‌های گیاهی عامل (مطالعه موردی: ریگ نجارآباد، شاهرود)

پیکان ماسه‌ای یکی از مهم‌ترین اشکال اراضی تراکمی ریگ نجار آباد در شهرستان شاهرود است. در این پژوهش ارتباط بین خصوصیات مرفولوژیکی و مرفومتریک پیکان‌های ماسه‌ای حاصل از گونه‌های خارشتر و اشنان منطقه مورد مطالعه با استفاده از رگرسیون خطی ساده و چندگانه بررسی است. خصوصیات مرفومتری گیاهی شامل ارتفاع گیاه و قطر تاج پوشش و خصوصیات مرفومتری پیکان ماسه‌ای شامل حجم پیکان ماسه­ای، حداکثر عرض پیکان ماسه­ای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 38  issue 1

pages  105- 116

publication date 2012-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023